Meester-dienaarregel uitgelegd
De meester-dienaarregel maakt werkgevers verantwoordelijk voor de handelingen van hun werknemers, zelfs als zij zich daar niet van bewust waren. Het geldt voor handelingen binnen de reguliere taken van werknemers voor de werkgever.
Basisprincipes
Werkgevers worden aansprakelijk gehouden voor de handelingen van hun werknemers binnen de reikwijdte van hun taken door de juridische richtlijn die bekend staat als de meester-dienaarregel. Dit kan ook worden aangeduid als "the principle of respondeat superior" of als "let the master answer." Let op dat dit verschilt van de historische Master and Servant Acts in het Verenigd Koninkrijk.
Aansprakelijkheid van werkgevers en de meester-dienaarregel
De meester-dienaarregel houdt werkgevers aansprakelijk voor onrechtmatig handelen door hun werknemers, maar is niet van toepassing op onafhankelijke aannemers. De aansprakelijkheid van de werkgever hangt af van of de handelingen deel uitmaakten van de werkzaamheden van de werknemer of persoonlijke belangen.
Verrassend genoeg kunnen werkgevers verantwoordelijk worden gehouden voor de handelingen van hun werknemers, zelfs als zij niet op de hoogte waren van het wangedrag, wat bekendstaat als de "plicht tot toezicht". Bijvoorbeeld in de effectenhandel kan het niet optreden van een filiaalmanager tegen onethisch gedrag ertoe leiden dat de werkgever aansprakelijk wordt gesteld voor schade en boetes.
Oorsprong van de regel
Aanvankelijk toegepast op tot slaaf gemaakte personen in het oude Rome, werd de reikwijdte van de regel later uitgebreid naar dienstboden, dieren en gezinsleden van het hoofd van een gezin. Gezien deze verantwoordelijkheid zouden werkgevers richtlijnen moeten opstellen over passend gedrag van werknemers via handboeken, ethische training en procedures om onethisch gedrag te detecteren en te rapporteren.
Verzekeringsdekking voor handelingen van werknemers
In sommige respondeat superior-zaken hebben rechtbanken geoordeeld dat werkgevers mogelijk niet aansprakelijk zijn als zij niet op de hoogte waren van fraude door hun werknemers, aangezien er geen deelname aan het wangedrag was.
Aan de andere kant, als een werknemer een andere werknemer schade toebrengt door werkgerelateerde handelingen, kan het bedrijf mogelijk niet aansprakelijk worden gesteld als zij werknemersverzekeringen (workers' compensation) hebben. Deze verzekering vergoedt werknemers voor werkgerelateerde verwondingen en als het ongeluk niet te wijten was aan nalatigheid van de werkgever, kan deze mogelijk niet aansprakelijk zijn.
Echter de werknemersverzekeringen dekken niet alle letselschadeclaims, waardoor veel bedrijven kiezen voor werkgeversaansprakelijkheidsverzekering. Deze verzekering beschermt bedrijven tegen financiële schade als gevolg van een rechtszaak van een werknemer voor werkgerelateerde verwondingen die niet door de werknemersverzekering worden gedekt.
Praktijkvoorbeelden van de meester-dienaarregel
Voorbeelden van de meester-dienaarregel lopen uiteen en het is verstandig om juridisch advies in te winnen voor individuele gevallen. Hier zijn enkele voorbeelden van wanneer werkgevers wel of niet aansprakelijk kunnen worden gehouden voor de handelingen van hun werknemers.
De zaak Enron
Een accountantskantoor werd in 2002 mogelijk aansprakelijk gesteld toen een van zijn accountants nalaat valse verkoopclaims van een fabrikant te melden. Deze tekortkoming had het accountantskantoor aansprakelijk kunnen maken als de claims van de fabrikant tijdens een audit in twijfel werden getrokken. Een vergelijkbare situatie deed zich voor bij Arthur Andersen, een van de Big Five-accountantskantoren, dat ernstige gevolgen ondervond door zijn betrokkenheid bij de audit van Enron.
Arthur Andersen moest in 2002 zijn CPA-licenties opgeven nadat het schuldig werd bevonden aan het belemmeren van de rechtsgang in verband met het Enron-schandaal. Hoewel het Amerikaanse Hooggerechtshof de veroordeling later in 2005 herzag, was de schade onherstelbaar en hield het bedrijf praktisch op te bestaan.
Bedrijfseigendommen
Wanneer een werknemer na werktijd een verkeersongeval heeft met een bedrijfswagen, wordt de werkgever meestal niet verantwoordelijk gehouden. Echter, als het ongeluk plaatsvond terwijl de werknemer onderweg was voor zakelijke doeleinden of het bedrijf vertegenwoordigde, kan de werkgever aansprakelijk zijn voor de door het ongeval veroorzaakte schade.
Conclusie
De meester-dienaarregel is een juridische richtlijn die werkgevers verantwoordelijk houdt voor de handelingen van hun werknemers binnen de reikwijdte van hun taken. Om hun bedrijf te beschermen, zouden werkgevers richtlijnen voor passend gedrag moeten opstellen en zorgen voor passende verzekeringsdekking. Het is essentieel om juridisch advies in te winnen voor individuele gevallen aangezien de aansprakelijkheid per situatie verschilt.