Wat is een stripobligatie?
Een stripobligatie is een soort schuldinstrument dat door investeringsmaatschappijen of dealers wordt gesplitst in hoofdsom en couponbetalingen, en vervolgens aan beleggers wordt verkocht. De belegger die de hoofdsom koopt, bekend als het residu, ontvangt de volledige nominale waarde van de obligatie bij afloop. Daarentegen ontvangt de belegger die de coupons koopt de rentebetalingen die de obligatie bij afloop genereert. Omdat er geen betalingen plaatsvinden vóór de vervaldatum, hebben stripobligaties geen herbeleggingsrisico.
Basisprincipes
Een financieel instrument, aangeduid als een stripobligatie, functioneert als een afzonderlijk schuldpapier waarbij de hoofdsom en de reguliere couponbetalingen worden afgescheiden als individuele onderdelen. Dit onconventionele beleggingsinstrument staat algemeen bekend als een zero-coupon obligatie.
Hoe werkt een stripobligatie?
Conventionele obligaties, vaak aangeduid als couponobligaties, staan bekend om het uitbetalen van regelmatige rentebetalingen aan obligatiehouders. Beleggers ontvangen zowel rente-inkomsten, bekend als coupons, als de terugbetaling van hun hoofdinvestering bij de afloop van de obligatie. Deze obligaties worden vaak gekocht tegen pari, met korting of met een premie. In tegenstelling hiermee wijken stripobligaties af door geen rentebetalingen te doen. In plaats daarvan ondergaan deze obligaties, vaak aangeduid als "stripobligaties", een proces waarbij coupons en hoofdsom zorgvuldig worden gescheiden en als afzonderlijke effecten aan potentiële beleggers worden verkocht.
Doorgaans verwerft een investeringsbank of dealer een schuldinstrument en voert het "strippen" uit, waarbij coupons worden geïsoleerd van de hoofdsom om een residu te vormen. De resulterende coupons en het residu vormen vervolgens een nieuwe serie stripobligaties, vrij van herbeleggingsrisico, aangezien er geen tussentijdse betalingen zijn tot aan de vervaldatum.
Bij afloop ontvangen beleggers een terugbetaling gelijk aan de nominale waarde van de obligatie. Ter illustratie: als een belegger vandaag een obligatieresidu koopt voor $3.200 met een nominale waarde van $5.000 die over vijf jaar vervalt, dan bedraagt het rendement bij afloop $1.800 ($5.000 - $3.200).
Ter vergelijking: een belegger die kiest voor de coupon in plaats van het residu ontvangt halfjaarlijkse rentebetalingen op basis van het oorspronkelijke couponpercentage van de obligatie. Bijvoorbeeld, bij een couponrente van 4% op een obligatie van $5.000, is de halfjaarlijkse betaling (4% ÷ 2) x $5.000 = $100. Rekening houdend met de aankoopprijs van het residu, zou het rendement bij afloop $36 bedragen ($100 - ($3.200 ÷ $5.000) x $100).
Prijsdynamiek van stripobligaties
De prijsvorming van stripobligaties is nauw verbonden met de kredietwaardigheid van de uitgevende instelling en de contante waarde van het bedrag bij afloop. Deze waarde wordt beïnvloed door de resterende looptijd en de heersende rentetarieven, met een directe correlatie met de contante waarde: hoe dichter de vervaldatum, hoe hoger de contante waarde, en omgekeerd voor verafgelegen vervaldatums. In een economie met lagere rentetarieven stijgt de huidige waarde van stripobligaties, en omgekeerd. Het ontbreken van reguliere rentebetalingen vergroot de volatiliteit van de contante waarde van de obligatie als reactie op rentewijzigingen; dit fenomeen wordt duur van de obligatie genoemd. De impact is aanzienlijk groter vergeleken met couponobligaties. Door het ontbreken van reguliere rente-inkomsten handelen stripobligaties doorgaans met een aanzienlijke korting ten opzichte van pari.
Fiscale gevolgen van bezit van stripobligaties
Als een obligatie tot de vervaldatum wordt aangehouden, wordt het verdiende rendement belast als rente-inkomen. Ondanks het ontbreken van daadwerkelijke rente-ontvangsten, moeten obligatiehouders jaarlijks de fictieve of toegerekende rente op de obligatie aangeven bij de Internal Revenue Service (IRS). Deze gerapporteerde rente wordt stapsgewijs toegevoegd aan de kostprijsbasis van de obligatie. In gevallen waarin de obligatie vóór de vervaldatum wordt verkocht, kan er een meerwaarde of minderwaarde ontstaan.
Conclusie
Stripobligaties, ook bekend als zero-coupon obligaties, vormen een uniek schuldpapier waarbij hoofdsom en couponbetalingen worden gescheiden en individueel verkocht. Beleggers die kiezen voor het residu ontvangen de volledige nominale waarde van de obligatie bij afloop, terwijl degenen die voor coupons kiezen rente-inkomsten bij afloop ontvangen. Het ontbreken van tussentijdse betalingen vermindert het herbeleggingsrisico. De prijsvorming van stripobligaties is nauw verbonden met de kredietwaardigheid van de uitgevende instelling en de heersende rentetarieven, wat contante waarden beïnvloedt en leidt tot hogere volatiliteit vergeleken met couponobligaties. Bovendien houden de fiscale gevolgen in dat fictieve rente jaarlijks moet worden aangegeven en bijdraagt aan de kostprijsbasis van de obligatie, met mogelijke meer- of minderwaarden bij voortijdige verkoop.