Qtum Ağı Açıklaması
2016 yılında kurulan Qtum, Hesap Soyutlama Katmanı (AAL) teknolojisi aracılığıyla Ethereum'un akıllı sözleşme yeteneklerini Bitcoin'in UTXO muhasebe sistemiyle birleştiren bir blokzincir ağıdır.
Merkeziyetsizdir ve işlemleri doğrulamak için izin gerektirmez. Herkes sadece bir cihaz ve internet bağlantısıyla bir düğüm çalıştırabilir. Gereksiz sözleşme saldırılarını caydırmak için Qtum, ödüllerin birden fazla doğrulayıcı arasında paylaştırıldığı ve kısmen 500 blok boyunca geciktirildiği Mutualized Proof of Stake konsensüs mekanizmasını kullanır.
Qtum, QRC-20, QRC-1155 ve QRC-721 gibi token standartları için yerel destek sağlar. Yerel tokeni QTUM'dur ve işlem ücretleri, staking ve yönetişim için kullanılır. Qtum'un Singapur, Miami ve Stockholm'de ofisleri vardır.
Temeller
Bitcoin'in ortaya çıkışından bu yana blokzinciri teknolojisi büyük ilerleme kaydetti. Pek çok yeni Layer 1 platformu, orijinal Bitcoin modelinin çok ötesinde gelişmiş teknolojiler kullanıyor. Yine de Qtum, Ethereum ve Bitcoin'den aranan özellikleri bünyesine katarak benzersiz mimarisi nedeniyle ilgi çekici bir proje haline geliyor.
Qtum Ağı Nedir?
Qtum, 2016'da Ashley Houston, Neil Mahl ve Patrick Dai tarafından kuruldu. Ekip 2017'de düzenledikleri ICO ile 15,6 milyon dolar topladı ve aynı yılın Eylül ayında mainnet'i başlattı. Qtum ağının temel hedefi Ethereum ve Bitcoin ağlarını entegre etmektir. Ekip, her iki zincirin avantajlarından yararlanmak için Ethereum'un akıllı sözleşme yeteneklerini Bitcoin'in harcanmamış işlem çıktısı (UTXO) modeliyle birleştirdi.
Qtum Nasıl Çalışır?
Qtum ağı, bir UTXO muhasebe modeli, Solidity tabanlı bir akıllı sözleşme platformu, bir Hesap Soyutlama Katmanı ve Proof of Stake konsensüs mekanizması olmak üzere dört önemli unsur üzerine kuruludur. Qtum ekibi, ağ için işlem tabanı görevi gören modifiye edilmiş bir Bitcoin Core istemcisi uygulayarak bu kombinasyonu başarmıştır.
Qtum, Ethereum Virtual Machine (EVM) uyumludur ve programlama dili olarak Solidity kullanır; bu da DeFi projelerinin ve kodlarının Ethereum'dan Qtum'a taşınmasını mümkün kılar. Ayrıca Qtum, güvenlik sorunlarını ele alan özel bir PoS konsensüs mekanizması geliştirmiştir.
UTXO
Kripto dünyasında UTXO'lar veya Harcanmamış İşlem Çıktıları yaygın bir kavramdır. Bazı ağlarda işlemler girdiler ve çıktılardan oluşur ve UTXO'lar, çıktılar oluşturmak için girdiler olarak kullanılır. Bir UTXO harcandığında, yeni bir çıktı haline gelir.
Örneğin 0,6 BTC gönderdiğinizde bu, önceki işlemlerden gelen 0,4 BTC ve 0,2 BTC çıktılarından oluşur. 0,3 BTC göndermek isterseniz 0,4 BTC UTXO'sunu 0,3 BTC arkadaşınıza ve 0,1 BTC kendinize olmak üzere bölmeniz gerekir; böylece 0,3 ve 0,1 BTC olmak üzere iki yeni UTXO oluşturulur.
Bu muhasebe sistemi, çift harcamayı engelleme ve işlemleri paralel işleme gibi avantajlar sunar. Öte yandan Ethereum, banka hesabına benzer bir hesap işlemi modeli kullanır ve ağdaki tüm bakiyelerin küresel bir durumunu tutar.
Hesap Soyutlama Katmanı
Qtum'un Ethereum ve Bitcoin ağlarını birleştirmeye yönelik benzersiz yaklaşımı, UTXO muhasebe sistemiyle ilgili teknik zorlukları ele almak için bir AAL kullanmayı içerir. Ethereum'un hesap modelinin aksine, bir UTXO blokzincirinde akıllı sözleşmeler hangi UTXO'ların kullanılacağını belirlemeyi gerektirir; bu genellikle birden fazla açık ve özel adres arasında işlem seçimini zorlaştırır ve işlemlerin kaydını karmaşıklaştırır.
AAL, bir UTXO işleminin çıktısından bir akıllı sözleşme oluşturup bu çıktıyı sözleşme hesabına göndererek sözleşmenin yürütülmesini tetikleme yoluyla bu sorunu çözer. Bu yaklaşım Qtum'un NFT desteği, Segregated Witness (SegWit) ve Taproot gibi Ethereum ve Bitcoin güncellemelerinden faydalanmasına olanak tanır. Ayrıca UTXO tabanlı olmak Qtum'un Lightning Network ve diğer teknolojilerden yararlanmasını sağlar.
Mutualized Proof of Stake
Qtum, Mutualized Proof of Stake adını verdiği özel bir konsensüs mekanizması geliştirdi. Bu mekanizmanın amacı gereksiz sözleşme spam saldırılarının maliyetini artırmaktır. Mekanizma, blok ödüllerini blok üreten düğümler arasında paylaşır ve ödemenin bir kısmını geciktirir. Ödüller, bloğu başarılı bir şekilde oluşturan doğrulayıcı ile önceki dokuz doğrulayıcı arasında eşit olarak bölünür. Ayrıca ödüllerin bir kısmı 500 blok boyunca geri tutulur; bu da saldırganların potansiyel saldırı ödüllerini kesin olarak hesaplamasını zorlaştırır.
Çevrimdışı Staking
QTUM sahipleri, Qtum'un çevrimdışı staking mekanizması sayesinde varlıkların mülkiyetinden vazgeçmeden tokenlerini stake edebilirler. Konsensüs mekanizması iki aktörü içerir: Süper Staker'lar ve delege edenler. Delege edenler, cüzdan adreslerini bir akıllı sözleşme aracılığıyla bir Süper Staker'a verir ve bir ücret üzerinde anlaşırlar. Kabul edilirse Süper Staker, delege edenin UTXO'larını stake edebilir. Bir Süper Staker bir bloğu başarıyla doğruladığında, ödülü delegeleriyle paylaşır ve bir ücret alır.
QTUM tokenleri delege edenin cüzdanında kalır ve delege eden istediği zaman bunları harcayabilir veya delegasyondan vazgeçebilir. Bu mekanizma, delege edenlerin bir akıllı sözleşmeye kilitlenmeden pasif gelir elde etmelerini sağlar; donanım cüzdanı gibi çevrimdışı çözümlerle bile çalışır.
Süper Staker'lar delegeleri için blok ödülleri alır ve staking için bir ücret talep eder. Delegasyondan sonra delege edenin cüzdanının ağa bağlı tutulmasına gerek yoktur ve ödüller pasif şekilde kazanılır.
QTUM Nedir?
QTUM, Qtum ağının yerel kripto para birimidir ve ağın konsensüs mekanizması tarafından dağıtılır. QTUM üç ana amaç için kullanılabilir:
- Ağda işlem ücretlerini ödemek; bu, Ethereum benzeri bir gas ücreti modeliyle hesaplanır.
- Ağ ücretleri veya blok boyutu gibi değişiklikler için tekliflere oy vermek üzere Qtum'un zincir üstü yönetişim protokolüne katılmak. Yoğun kullanım dönemlerinde, gaz maliyetleri düşürülebilir ve blok boyutu 1.100 TPS'ye kadar işleyebilmek için artırılabilir. Lightning Network gibi Layer 2 çözümleri de verimi artırmak için kullanılabilir.
- Delegator veya Süper Staker olarak blokları doğrulamak için staking yapmak; her yeni blok ödüller sağlar ve bu ödüller Bitcoin'in halving (yarılanma) yöntemine benzer bir yöntemle periyodik olarak yarıya indirilir. Bu mekanizma nihai olarak sınırlı bir QTUM arzı yaratmayı hedefler ve bu süreç on yıllar alacaktır. Ardından staker'lar sadece işlem ücretleriyle ödüllendirileceklerdir.
Sonuç
Qtum, PoW ile ilişkili sorunları ele almak için geliştirilmiş bir PoS sistemi entegre ederek benzersiz bir çözüm benimsemiştir. Bu, platformun akıllı sözleşmeleri ve Merkeziyetsiz Uygulamaları desteklemesini ve aynı zamanda UTXO muhasebesinin avantajlarından yararlanmasını sağlar. Diğer blokzincir platformlarının aksine Qtum, mevcut sistemlerin işlevselliğini kullanarak kendi platformunu inşa etmiştir. Bu, Qtum'u bir altcoin olarak değerlendirenler için çoklu kullanım senaryolarına dayalı daha bilinçli kararlar almak adına ideal bir seçenek haline getirir.