Soulbound Tokenler Açıklandı
Blok zinciri hesaplarını veya cüzdanları temsil eden “Souls” tarafından verilen Soulbound Tokenler (SBT'ler), devredilemeyen dijital kimlik tokenleridir. Bunlar bir kişi veya kuruluşu tanımlayan benzersiz özellikleri, nitelikleri ve başarıları temsil eder.
Temel Bilgiler
Mayıs 2022'de Ethereum'un kurucularından Vitalik Buterin, avukat Puja Ohlhaver ve ekonomist ile sosyal teknolojist E. Glen Weyl, “Decentralized Society: Finding Web3’s Soul” başlıklı bir whitepaper yayımladı. Bu makale Soulbound Tokenler konseptini ve bunların kullanıcıları tarafından yönetilen tam merkeziyetsiz bir toplum (DeSoc) için nasıl kimlik belgeleri olarak işleyebileceğini öneriyor.
SBT'ler Nedir?
Önerilen DeSoc modelinde blok zinciri teknolojisi, kullanıcıların yönettiği tamamen merkeziyetsiz bir toplum oluşturmak için kullanılır. Ana bileşenlerden biri, bir kişi veya kuruluşun kimliğini temsil eden ve devredilemeyen Soulbound tokenlerin kullanılmasıdır. SBT'ler, tıbbi kayıtlar veya iş geçmişi gibi bilgileri tutan cüzdanlar olan Souls tarafından verilebilir.
Bireyler, hayatlarının farklı yönlerini temsil eden birden fazla Soul'a sahip olabilir ve bu sayede doğrulanabilir, dijital bir Web3 itibarı inşa edebilirler. Ayrıca şirketler veya dijital kulüpler gibi kuruluşlar, çalışanlarına veya üyelerine SBT vererek onların statülerini veya üyeliklerini doğrulayabilir.
Soulbound tokenler fikri, oyuncuların soulbound eşyaları satamayacağı veya devredemeyeceği çevrimiçi oyun World of Warcraft'tan ilham aldı. SBT'ler, NFT kavramını para ve statünün ötesine taşıyarak bir kişi veya kuruluşun itibarını temsil etmeyi amaçlar. NFT'lerin aksine, SBT'lerin maddi bir değeri yoktur ve verildikten sonra ticarete konu edilemezler.
SBT'ler Nasıl Kullanılabilir?
Bir öğrenci üniversiteden mezun olduktan sonra, SBT'ler kurum tarafından öğrencinin cüzdanına veya Soul'una verilebilir. Bu, katılım kanıtı olarak işlev görür ve gerekli derslerin ve yeterliliklerin tamamlandığını doğrular.
SBT'ler ayrıca geleneksel özgeçmişler yerine iş başvurularında da kullanılabilir. Önceki işverenler veya eğitim kurumları tarafından verilen resmi SBT'ler, iş başvurusunda bulunanlar tarafından beceri sertifikası olarak sunulabilir.
Dahası, SBT'ler sağlık kayıtlarını depolamak için de kullanışlıdır. Sağlık hizmeti sağlayıcısını değiştirdiğinizde sürekli evrak doldurmak ve tıbbi geçmişi doğrulamak yerine, bir SBT kişinin sağlık kayıtlarını saklayabilir. Bu, süreci daha verimli hale getirir ve sağlayıcılarla sürekli iletişim ihtiyacını ortadan kaldırır.
SBT'ler Nasıl Çalışır?
Web3 endüstrisi için güven konusu büyük bir zorluktur. Güvenin olmadığı bir sistemde birinin itibarına nasıl güvenirsiniz? Örneğin, borç verirken SBT'ler, bir kullanıcının DeFi borçlanma geçmişini ve diğer metrikleri takip ederek geleneksel banka kredi puanlarına benzer biçimde risk profilini belirleyebilir.
SBT'ler için önerilen bir kullanım alanı, merkeziyetsiz otonom organizasyonlar (DAO) için alternatif bir oy verme çözümü sağlamaktır. SBT'lerle, DAO'lar toplulukla etkileşimlere dayalı olarak oy gücü atayabilir ve güçlü itibarları olan sadık kullanıcılara daha fazla oy hakkı verebilir.
SBT'ler ayrıca mevcut DAO yönetişim modelinin en büyük tehditlerinden biri olan Sybil saldırılarını önlemeye yardımcı olabilir. Bir Sybil saldırısında kötü niyetli aktörler yönetişim tokenlarının çoğunluğunu satın alarak oylama tekliflerini manipüle edebilir. SBT'lerin kamusal ve doğrulanabilir yapısı, kötü niyetli aktörlerin DAO'ya girmesini tespit edebilir ve engelleyebilir; böylece yolsuzluk ve Sybil saldırılarına karşı caydırıcı olabilir.
Sonuç
Web3 popülerlik kazandıkça, SBT'ler sıkça tartışılan bir konu haline geldi. SBT'lerin potansiyel uygulamalarından biri, blok zincirde dijital bir itibar sistemi oluşturmaktır. Bu, bireylerin itibarlarını oluşturmasına ve Web3 ekosistemindeki diğer kişilerin itibarlarını değerlendirmesine olanak tanır. SBT'lerin Web3'ün "kimlik kartı" işlevini görüp görmeyeceği ise henüz kesinleşmemiştir.