Basel Bankacılık Denetim Komitesi Nedir?
Basel Komitesi, 28 farklı yetki alanındaki merkez bankalarından oluşur. Basel Bankacılık Denetim Komitesi 45 üyeden oluşur. Basel Uzlaşıları, BCBS'nin parçası olan önemli politika önerileridir.
Temel Bilgiler
Uluslararası Bankacılık Denetim Komitesi (ICBO), bankacılık endüstrisi için düzenleyici çerçeveler oluşturmak ve geliştirmekle görevli önde gelen çok uluslu bir kuruluştur. Merkezi bankalar ve diğer denetleyici otoriteler dahil olmak üzere 28 yetki alanından temsilcilerden oluşan ICBO, 45 seçkin üyeyi kapsar. Kuruluşu ve devam eden çalışmaları, küresel çapta bankacılık denetimini güçlendirme konusunda ortak bir taahhüdü yansıtır.
Basel Bankacılık Denetim Komitesi nedir?
1974'te, çökmüş Bretton Woods sistemini yeniden inşa etme çabaları sırasında, G10 ülkelerindeki merkez bankacılar Basel Bankacılık Denetim Komitesi'ni (BCBS) kurdular. İsviçre'nin Basel kentindeki Uluslararası Ödemeler Bankası (BIS) ofisleri bünyesinde yer alan bu komite, giderek daha birbirine bağlı ve küreselleşen bankacılık ile finansal piyasaların yarattığı zorluklara bir yanıt olarak ortaya çıktı.
Avustralya, Arjantin, Belçika, Brezilya, Kanada, Çin, Fransa, Almanya, Hong Kong, Hindistan, Endonezya, İtalya, Japonya, Güney Kore, Lüksemburg, Meksika, Hollanda, Rusya, Suudi Arabistan, Singapur, Güney Afrika, İspanya, İsveç, İsviçre, Türkiye, Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletleri gibi çeşitli üye ülkelerden oluşan BCBS, ulusal düzenleyici kurumlar için işbirliği platformu işlevi görür.
BCBS'nin resmi bir kuruluş anlaşması yoktur ve çok taraflı bir örgüt olarak işlememektedir; ancak birincil amacı bankacılık düzenleyici ve denetleyici otoriteler arasında uluslararası işbirliğini teşvik etmektir. Düzenleyici zorluklara yönelik birleşik ve küresel bir yaklaşımı destekleyerek komite, dünya genelinde bankacılık denetimi standartlarını yükseltmeyi ve bu alandaki temel meselelerin ortak anlayışını derinleştirmeyi amaçlar.
Basel Uzlaşılarının Evrimi: Finansal İstikrarın Güçlendirilmesi
Tarih boyunca Basel Bankacılık Denetim Komitesi, Basel Uzlaşıları olarak bilinen etkili bir dizi politika önerisi geliştirmiştir. Bu öneriler bağlayıcı olmasa da ulusal politika yapıcılar için bir çerçeve sunar ve dünya genelinde bankaların sermaye gereksinimleri üzerinde önemli etkiler yaratmıştır.
İlk Basel Uzlaşısı olan Basel I, 1988'de tamamlandı ve 1992'ye kadar G10 ülkelerinde kademeli olarak uygulandı. Kredi riskinin bir ölçüsü olarak risk ağırlıklı varlıkları tanıttı ve bankaların finansal zorluklar sırasında ödeme gücünü sağlamak için asgari sermaye gereksinimleri önerdi. Daha sonra 2004'te Basel II ortaya çıktı ve uygulama sürecinin ortasında 2008 finansal krizi patlak verdi.
Kriz cevabı olarak Basel III, bankaların likit varlık düzeylerini artırmalarını ve borç yerine özkaynak finansmanına daha fazla dayanmasını zorunlu kılarak risk yanlış hesaplamalarını gidermeyi amaçladı. Başlangıçta 2011'de üzerinde anlaşmaya varıldı ve 2015'e kadar uygulanması planlandıysa da, tartışmalı konular nedeniyle Aralık 2017 sonrasına dek görüşmeler sürdü. Özellikle, bankaların ve düzenleyicilerin risk değerlendirmeleri arasındaki farklara ilişkin toleransı belirleyen "output floor" konusunda anlaşmazlık devam etti; Fransa ve Almanya farklara daha düşük tolerans tanınmasını savunurken, ABD daha yüksek bir taban tarafındaydı.
Bu ardışık Basel Uzlaşıları, BCBS'nin finansal istikrarı ilerletme ve küresel bankacılık sektöründeki riskleri azaltma konusundaki sürekli taahhüdünü göstermektedir.
Sonuç
Basel Bankacılık Denetim Komitesi, küresel bankacılık denetimini güçlendirmede kritik bir rol oynar. Etkileyici politika önerileri olan Basel Uzlaşıları, dünya genelinde bankaların sermaye gereksinimleri üzerinde önemli etkiler yaratmıştır. Basel I, Basel II ve Basel III gibi Uzlaşılar, risk ağırlıklı varlıklar, asgari sermaye gereksinimleri ve daha yüksek likidite gibi önlemlerle ortaya çıkan riskleri ele alır ve finansal istikrarı teşvik eder. Basel III uygulamasıyla ilgili müzakereler zorluklarla karşılaşmış olsa da BCBS, denetimde istikrarı ilerletme ve anlayışı derinleştirme taahhüdünden vazgeçmemiştir. Sürekli uyum sağlama ve iyileştirme yoluyla BCBS, dayanıklı ve güvenli bir küresel bankacılık sistemi için çaba göstermeye devam etmektedir.