Enflasyona Endeksli Tahvillerle Yatırımlarınızı Güvence Altına Alın
Enflasyona endeksli tahviller, enflasyon riskine karşı korunmak için faydalı bir araç olabilir. Bu tahviller enflasyon dönemlerinde değer kazanır. Enflasyona endeksli tahviller, Amerika Birleşik Devletleri, Hindistan, Kanada ve birçok ülke tarafından ihraç edilir. Ancak TIPS ve benzeri tahviller, deflasyon dönemlerinde anlamlı bir koruma sağlamaz. Enflasyona endeksli tahvillerin bir diğer avantajı ise getirilerinin hisse senetleri veya diğer sabit getirili varlıkların performansıyla korele olmamasıdır.
Temel Bilgiler
Sabit getirili yatırımlar, enflasyonun zaman içinde satın alma gücünü aşındırması nedeniyle getirilerde azalma riskiyle karşı karşıyadır; bu durum nispeten düşük bir enflasyon oranı olsa bile reel getiriyi düşürebilir. Örneğin, %9 getiri sağlayan bir portföyü ve %3 enflasyon oranını ele alırsak, reel getiri yaklaşık %6 olur.
Enflasyon riskine karşı koymak için yatırımcılar, değerleri enflasyon dönemlerinde artan enflasyona endeksli tahvillere yönelir. Bu tahviller, Amerika Birleşik Devletleri, Hindistan ve Kanada gibi çeşitli ülkeler tarafından ihraç edilerek belirsizliğe karşı bir koruma sunar. Enflasyona endeksli tahviller, hem bireyler hem de kurumlar için stratejik ve uzun vadeli bir yatırım aracı olarak popülerlik kazanmış; enflasyonun yarattığı zorluklarla başa çıkmak için bir yol sağlar.
Enflasyona Endeksli Tahviller Nasıl Çalışır?
Enflasyona endeksli tahviller, tüketici mallarının maliyetleriyle ilişkilidir ve bu maliyetler tüketici fiyat endeksi (TÜFE) gibi bir enflasyon endeksi ile ölçülür. Her ülke düzenli maliyet değerlendirmeleri için kendine özgü bir metodoloji kullanır ve bu tahvilleri ihraç etmekten sorumlu kurumlar vardır. Öne çıkan örnekler şunlardır:
- Amerika Birleşik Devletleri: Hazine Enflasyona Karşı Korunmalı Menkul Kıymetler (TIPS) ve enflasyona endeksli tasarruf bonoları (I bonds), ABD TÜFE değerine bağlıdır ve ABD Hazine Bakanlığı tarafından dağıtılır. 1 Mayıs 2023 ile 31 Ekim 2023 arasında çıkarılan I bond'lar için mevcut oran %4,30'tur. Bu oran %0,90 sabit oranı içerir.
- Birleşik Krallık: Ülkenin perakende fiyat endeksi (RPI) ile ilişkilendirilen enflasyona endeksli devlet tahvilleri (gilts), Birleşik Krallık Borç Yönetimi Ofisi tarafından ihraç edilir.
- Kanada: Kanada Merkez Bankası ülke için reel getirili tahviller ihraç eder.
- Hindistan: Enflasyona endeksli tahviller Hindistan Merkez Bankası (RBI) aracılığıyla sağlanır.
Enflasyona Endeksli Tahvillerin Evrimi
Enflasyona endeksli tahvillerin kökeni Amerikan Devrimi'ne kadar uzanır; Massachusetts, 1780'de tüketici mallarının reel değerinin enflasyon nedeniyle erimesine karşı bir önlem olarak bu tahvilleri ilk ihraç edenlerden biriydi. Başlangıçta, altın standardına uyan ülkeler için bu tür tahvillerin gereksiz olduğu düşünülüyordu; ancak 1970'lere gelindiğinde çoğu ülke altın standardını terk etti ve bu görüş değişti.
Enflasyondaki artış, küresel düzeyde enflasyona endeksli tahvillere olan talebi artırdı ve Birleşik Krallık 1981'de modern linkleri (linker) piyasaya sunan ilk ülke oldu. Bunu İsveç, Kanada ve Avustralya gibi ülkeler izledi. 1997'de ABD Hazine'si enflasyona endeksli tahvil pazarına girdi ve Hindistan aynı yıl sermaye endeksli tahvilleri benimsedi. Ancak Hindistan'ın kuponları ve anaparayı enflasyona karşı tamamen koruyan tam endeksli tahvilleri benimsemesi 2013'e kadar gerçekleşmedi.
Dikkate değer bir olayda, Fitch Ratings Ağustos 2023'te ABD kredi notunu AAA'dan AA+'ya düşürdü. Kuruluş, bu not indiriminin gerekçesini önümüzdeki üç yılda beklenen "mali bozulma" endişesi ve vergi indirimleri ile artan kamu harcamalarına bağlı yüksek ulusal borç olarak gösterdi.
Enflasyona Endeksli Tahvillerle İlişkili Zorluklar
Enflasyona endeksli tahvillerin çekiciliğinin içinde bazı dikkate değer riskler de bulunur.
Değer Dalgalanmaları
Bu tahvillerin değeri faiz oranlarındaki dalgalanmalara karşı hassastır. Özellikle, TIPS ve benzeri küresel enflasyona endeksli tahviller, fiyatların düştüğü deflasyon dönemlerinde sınırlı koruma sağlar. ABD Hazine'si TIPS için başlangıçta nominal değeri koruyan bir taban belirlerken, daha eski TIPS ihraçlarının enflasyonla düzeltilmiş değerlerinin birikmiş olması deflasyon riskine maruz kalmalarına ve 2008 gibi dönemlerde diğer Hazine tahvillerine kıyasla daha kötü performans göstermelerine yol açabilir.
Ticaret ve Vergilendirme Karmaşıklığı
Enflasyona endeksli tahvillerin alım satım ve vergilendirme dinamikleri, diğer sabit getirili varlık sınıflarında görülmeyen karmaşıklıklar taşır. Bu karmaşıklık, tahvillerin hem orijinal nominal değerine hem de enflasyonla düzeltilmiş cari değere sahip olmasından kaynaklanır. Anapara miktarındaki düzeltmeler vergi amaçları için yıllık gelir olarak sınıflandırılır; oysa yatırımcılar bu düzeltmeleri yalnızca tahvil vadesinde realize eder. Bu yapı, yatırımcıları halk arasında "hayali gelir" olarak anılan potansiyel vergilendirmeye maruz bırakabilir.
Sonuç
Karmaşık özelliklerine ve deflasyon dönemlerindeki düşüşlere karşı hassasiyetine rağmen enflasyona endeksli tahviller geniş ölçüde popülerliğini korur. Kısa vadeli enflasyona karşı koruma sağlama açısından en güvenilir yatırım yollarından biri olarak konumlanmış olan bu tahviller, enflasyonun getiriler üzerindeki önemli etkisini azaltma potansiyeliyle öne çıkar. Enflasyona endeksli tahvillerin bir diğer avantajı da getirilerinin hisse senetleri ya da diğer sabit getirili varlıklarla korele olmamasıdır. Hem enflasyona karşı koruma hem de iyi dengelenmiş bir portföyde çeşitlendirme aracı olarak hizmet eden bu tahviller, yatırımcılara stratejik ve dayanıklı bir yatırım seçeneği sunar.
